نفتا سنگین برش خورده (Heavy Naphtha, Ash<0.05) نوعی برش هیدروکربنی است که از تقطیر نفت خام در پالایشگاه‌ها به دست می‌آید و به دلیل محتوای خاکستر (Ash) بسیار پایین (کمتر از 0.05%)، خلوص بالایی دارد. این محصول شامل هیدروکربن‌هایی با تعداد کربن C7 تا C12 است و به دلیل نقطه جوش بالاتر (90 تا 200 درجه سانتی‌گراد) نسبت به نفتای سبک، در دسته نفتاهای سنگین قرار می‌گیرد. عبارت “برش خورده” به معنای جداسازی دقیق این برش از سایر اجزای نفت خام است که معمولاً با فرآیندهای پیشرفته مانند هیدروتریتینگ (Hydrotreatment) برای حذف ناخالصی‌ها (مانند گوگرد، نیتروژن، و فلزات) انجام می‌شود. محتوای خاکستر کمتر از 0.05% نشان‌دهنده حذف تقریباً کامل مواد معدنی و جامدات غیرقابل احتراق است، که آن را برای کاربردهای صنعتی حساس مناسب می‌کند.

• ویژگی‌ها: نفتا سنگین برش خورده دارای دانسیته حدود 0.72-0.78 g/cm³، نقطه جوش 90-200 درجه سانتی‌گراد، و ترکیبی از پارافین‌ها، ایزوپارافین‌ها، نفتن‌ها و آروماتیک‌ها (تا 30-40%) است. محتوای گوگرد آن معمولاً کمتر از 0.01% است و به دلیل حذف فلزات (مانند وانادیوم و نیکل) و خاکستر، برای فرآیندهای کاتالیزوری که به کاتالیست‌های حساس نیاز دارند، ایده‌آل است.
• کاربردها:
  1. خوراک پتروشیمی: به عنوان ماده اولیه در واحدهای ریفورمینگ کاتالیزوری (Catalytic Reforming) برای تولید بنزن، تولوئن، و زایلن (BTX) و همچنین در کراکینگ بخار برای تولید اتیلن و پروپیلن استفاده می‌شود.
  2. حلال صنعتی: به دلیل خلوص و قدرت حل‌کنندگی، در تولید رنگ‌ها، وارنیش‌ها، و رنگرزی به کار می‌رود.
  3. افزاینده بنزین: به عنوان یک افزودنی برای افزایش عدد اکتان بنزین موتور مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• مزایا: خلوص بالا و محتوای خاکستر پایین، از مسمومیت کاتالیست‌ها در فرآیندهای پتروشیمی جلوگیری می‌کند و اثرات زیست‌محیطی کمتری به دلیل گوگرد پایین دارد.